علاقمندان به اهل بيت(عليهم السلام) در هفته اوّل ربيع الأول براى حضرت محسن(عليه السلام)مجلس عزا مى گيرند، روشن است كه اين كارى پسنديده است، در آن روزها مصيبت هاى فراوانى بر اهل بيت(عليهم السلام) وارد شده است: هجوم به خانه حضرت فاطمه(عليها السلام)، سوزاندن درِ خانه، هجمه هاى دردناك به آن حضرت، و شهادت حضرت محسن(عليه السلام).
آرى، آن روزها، روزهاى غم و اندوه اهل بيت(عليهم السلام) است، هر كس كه محبّت اهل بيت(عليهم السلام) را به سينه دارد، در قلب خود غمى بزرگ مى يابد و با حضور در مجلس عزادارى تلاش مى كند خود را در زمره شيعيان واقعى قرار دهد.
روزهاى اوّل ربيع، روزهاى غم و اندوه حضرت فاطمه(عليها السلام) است، تاريخ هرگز اين سخنان حضرت فاطمه(عليها السلام) را از ياد نمى برد كه چنين نجوا مى كرد: "بر من مصيبت هايى وارد شد كه اگر بر روزها وارد مى شد، همانند شب سياه مى گشتند".[17]
كسى كه حضرت فاطمه(عليها السلام) را دوست دارد چگونه مى تواند در روزهايى كه حضرت فاطمه(عليها السلام)بين در و ديوار قرار گرفته است و به او ظلم هاى فراوان شده است، اندوهناك نباشد!
با توجّه به آنچه بيان شد، روشن است كه عزادارى در آن ايّام امرى پسنديده است و مرهمى بر داغ هاى دل حضرت مهدى(عليه السلام) مى باشد.

* * *

مدّتى قبل شنيدم كه شخصى "ايام عزادارى براى حضرت محسن(عليه السلام)" را بدعت خوانده است و گفته است كه اين عزادارى، قبلاً نبوده است و به تازگى رواج يافته است، پس بدعت است!
وقتى من اين مطلب را شنيدم، تعجّب كردم و با خود گفتم: "چطور شده است آن شخص معناى بدعت را نمى داند؟".
اگر اختصاص چند روز به يك مناسبت خاص، بدعت است پس بايد مثلاً "هفته حجّ" هم بدعت باشد!
چند سالى است كه اوّل ماه ذى القعده در صدا و سيما، برنامه هاى مختلفى به مناسبت هفته حجّ اجرا مى شود، مسؤولان در اين هفته درباره اهميت حجّ پيام مى دهند، تا چند سال پيش، هيچ اثرى از هفته حجّ وجود نداشت، آيا كسى جرأت دارد كه هفته حج را بدعت اعلام كند؟ همين سخن را درباره "هفته وقف" هم مى توان گفت.
مناسب است در اينجا درباره "بدعت" توضيحى بدهم، علامه مجلسى در تعريف "بدعت" چنين مى گويد:
البِدْعَةُ في الشَّرعِ ما حَدَثَ بَعْدَ الرَّسُول(صلى الله عليه وآله) وَلَمْ يَرِدْ فِيه نَصٌّ عَلَى الْخُصُوصِ وَلايَكُونُ داخِلاً فِى العُمُوماتِ.
بدعت در دين اين است: هر امرى بعد از پيامبر در دين ايجاد شود و هيچ دليل خاصى براى آن نباشد و داخل در برخى از دليل هاى عام هم نباشد.
با اين تعريف، دهه حج، بدعت نيست، زيرا اين امر اگر چه به تازگى ايجاد شده است و دليل خاصى هم براى آن نيست، ولى ما دليل هاى كلّى براى اهميت حجّ داريم، اصل وجوب حجّ در قرآن و سنّت ثابت است، براى همين اگر يك هفته را به اين نام بنهيم بدعت نيست.
به همين دليل، اگر شيعيان در هفته اوّل ربيع الأول براى حضرت محسن(عليه السلام)عزادارى كنند، اين كار آنان بدعت نيست، زيرا ادّله زيادى، مستحب بودن عزادارى براى اهل بيت(عليهم السلام)را ثابت مى كند كه در اينجا به سه حديث آن اشاره مى كنم:
* حديث اوّل
حضرت على(عليه السلام) فرمود "خدا براى ما شيعيانى قرار داده است كه آنان ما را يارى مى كنند، در شادى ما، شاد هستند و در غم ما، اندوهگين مى باشند... آنان از ما هستند".[18]
* حديث دوم
امام صادق(عليه السلام) به يكى از شيعيانش چنين فرمود: "خدا به اشك تو نظر رحمت كند! بدان تو در شمار دلسوختگان ما به شمار مى آيى، همان كسانى كه در شادى ما، شاد هستند و با اندوه ما، غمگين مى شوند، بدان در هنگام مرگ، پدران من بر بالين تو حاضر خواهند شد...".[19]
* حديث سوم
امام رضا(عليه السلام) به يكى از يارانش به نام "ابن شَبيب" فرمود: "اگر دوست دارى كه در بهشت همراه ما باشى، پس در هنگام حزن و اندوه ما، اندوهگين باش و در وقت شادمانى ما شاد باش!".[20]
روشن و آشكار است كه هيچ كس نمى خواهد در آن ايّام، مردم را مجبور كند تا عزادارى كنند، هر كس كه محبّت اهل بيت(عليهم السلام) را در دل دارد و مشتاق است تا در زمره شيعيان واقعى آنان باشد به هر صورتى كه بتواند حزن و اندوه خود را نشان مى دهد.

* * *

شخص ديگرى هم از عزادارى شيعيان براى حضرت محسن(عليه السلام) اظهار تعجّب كرده است و چنين گفته است: "چرا براى كسى كه سقط شده است و اصلاً به دنيا نيامده است عزادارى مى كنيد؟". او خيال كرده است كه چون حضرت محسن(عليه السلام)هنوز به دنيا نيامده، شهيد شده است پس از مقام او كاسته مى شود و حزن و اندوه شهادت او كمتر است.
در اين راستا، پاسخ به چند سؤال نيكوست:
اگر سقط شدن حضرت محسن(عليه السلام) باعث شده است كه از مقام او كاسته شود، پس چرا خدا در روز قيامت، قبل از هر موضوع ديگرى، درباره شهادت او دادخواهى مى كند؟
اَوَّلُ مَنْ يُحْكَمُ فيه مُحسنُ بنُ عَليّ(عليهما السلام) في قاتِلِهِ.
در روز قيامت، خدا قبل از هر چيز، درباره قاتل محسن(عليه السلام)دادخواهى مى كند.[21]
در طول تاريخ بشر، شهيدان زيادى، مظلومانه به شهادت رسيدند ولى چرا خدا قبل از دادخواهى خون آنان، به دادخواهى از حضرت محسن(عليه السلام)مى پردازد؟ آيا اين نشانه اى از مقام والاى آن حضرت نيست؟
حضرت محسن(عليه السلام) يكى از پرچم هاى حقانيّت شيعه است، او يكى از سندهاى حقانيّت حضرت فاطمه و حضرت على(عليهما السلام)است، همانگونه كه حضرت على اصغر(عليه السلام)، يكى از سندهاى حقانيّت امام حسين(عليه السلام)است.
كسانى كه به دنيا نيامدن حضرت محسن(عليه السلام) را نشانه مقام كم او مى دانند، پس درباره حضرت على اصغر(عليه السلام)چه مى گويند؟ چگونه است كه بزرگان علماى راستين شيعه، در هنگام گرفتارى دست توسّل به حضرت على اصغر(عليه السلام)مى زنند و خدا را به حق او سوگند مى دهند.
كسى كه امروز سقط شدن را نشانه مقام كم حضرت محسن(عليه السلام)مى داند (و مى گويد نبايد براى او عزادارى كرد)، ممكن است فردا بگويد: "حضرت على اصغر هم نوزادى بيش نبود، او با آن سن كم خود نمى تواند به درجه بالاى كمال برسد. او فرصت چندانى نداشت! چرا در همه جهان تشيّع، براى او عزادارى مى كنند؟".
روشن و آشكار است كه اين سخن باطل است، مقام اهل بيت(عليهم السلام) به سن و سال نيست، چرا عدّه اى چنين سخنانى را در جامعه مطرح مى كنند؟ هدف آنان از اين سخنان چيست؟
بايد در اين ماجرا به "عالم ذَرّ" توجّه كرد، حقيقت انسان كه فقط در اين دنياى مادى خلاصه نمى شود، خدا آدم(عليه السلام) را آفريد، فرزندان او را به صورت ذرّه هاى كوچكى آفريد و با آنان سخن گفت. آنان خدا را شناختند. آن روز، روز ميثاق بزرگ بود. آرى، "ذَرّ" به معناى "ذرّات ريز" مى باشد، براى همين به آن مرحله از خلقت بشر، "عالم ذَرّ" مى گويند.[22]
خدا همه را به ايمان فراخواند، عدّه اى كه زودتر از ديگران جواب دادند، در اين دنيا پيامبر يا امام شدند، سپس مؤمنان بودند كه به توحيد ايمان آوردند.
روح حضرت محسن(عليه السلام) آن قدر با عظمت بود كه شايستگى آن را داشت اوّلين شهيد راه ولايت بشود، او در عالم ذرّ به آن درجه از كمال رسيد كه در اين دنيا، اوّلين شهيد ولايت گشت.
هر جا كه مصيبت حضرت فاطمه(عليها السلام) ذكر مى شود، از حضرت محسن(عليه السلام)هم ياد مى گردد، چرا كه او مظلوميّت را از مادر خويش به ارث برده است، چشمى كه براى مادرش بگريد، براى او هم اشك مى ريزد، نام مادر با نام او عجين شده است. حضرت محسن(عليه السلام) هم در اين دنيا و هم در آخرت، يكى از سندهاى حقانيّت اهل بيت(عليهم السلام)است.