يكى از ياران امام رضا(عليه السلام) مى گويد: من به مسجد بزرگ شهر "مرو" رفتم، ديدم كه مردم درباره امامت سخن مى گويند. آنان مى گفتند: "اگر مردم با كسى به عنوان امام، بيعت كنند، او امام است و اطاعتش بر همه واجب است".
من اين سخنان را شنيدم، با خود گفتم بايد نزد امام رضا(عليه السلام) بروم و نظر آن حضرت را درباره امامت جويا شوم. از مسجد بيرون آمدم و به خانه امام رفتم و ماجرا را بيان كردم، آن حضرت لبخندى زد و چنين فرمود:
خدا دين خودش را با "ولايت" كامل نمود، پيامبر در روز غدير خمّ، على(عليه السلام)را به عنوان امام معرّفى نمود و از مردم خواست تا با على(عليه السلام) بيعت كنند.
به راستى مردم چه مى دانند كه امامت چيست؟ امام، همچون خورشيدى است كه جهان را روشن مى كند. امام همچون آب گوارا براى تشنگان است. امام همچون پدرى مهربان است.
كيست كه بتواند امام را بشناسد يا او را انتخاب كند؟ انتخاب مردم كجا و اين مقام كجا؟ مردم كجا و درك اين مقام كجا؟
مردم پس از شهادت پيامبر، انتخاب خدا و پيامبر را كنار گذاشتند و انتخاب خود را در نظر گرفتند. به راستى آيا آنان مى توانستند امام را بشناسند و او را انتخاب كنند؟
خدا در آيه 68 سوره قصص مى گويد: "خداى تو آنچه را بخواهد مى آفريند و برمى گزيند، آنان حقّ انتخاب ندارند".
چگونه مردم مى خواهند امام را برگزينند؟ امام، معصوم است و از خطا و لغزش در امان است، خدا او را اين گونه قرار داده است. اين فضل خداست كه به هر كس بخواهد مى دهد.

* * *

وقتى در اين سخن امام رضا(عليه السلام) فكر كردم، مطالب مهمّى برايم روشن شد و فهميدم كه ريشه اختلاف شيعه با اهل سنّت چيست. اهل سنّت بر اين باورند: "پيامبر از دنيا رفت در حالى كه براى مردم امام معرّفى نكرده بود، پس مردم ناچار شدند دور هم جمع بشوند و ابوبكر را به عنوان خليفه و امام خود انتخاب كنند".
ولى شيعه معتقد است كه امامت، عهدى است آسمانى. مردم هرگز نمى توانند امام را انتخاب كنند. امام بايد معصوم باشد و از هرگونه خطايى به دور باشد تا بتواند جامعه را به سوى رستگارى هدايت كند. فقط خداست كه مى داند چه كسى مقام عصمت را دارا مى باشد.
آرى، انسان ها هيچ اختيارى در انتخاب امام ندارند، همان گونه كه هيچ اختيارى در انتخاب پيامبر نداشتند. اين خداست كه هر كس را شايسته بداند به مقام پيامبرى يا مقام امامت مى رساند. خدا به امام مقام عصمت داده است و سپس اطاعت او را بر مردم واجب كرده است. مردم وظيفه دارند از امام، اطاعت كنند، زيرا او از هرگونه خطايى به دور است.