تو جلوه لطف و مهربانى خدا هستى، پس چرا ظهور تو به تأخير افتاده است؟ اين سؤالى است كه شيخ طوسى به خوبى به آن پاسخ داده است. خواجه نصيرالدين طوسى در قرن هفتم هجرى زندگى مى كرد. او يكى از دانشمندان بزرگ شيعه است.
او درباره علّت طولانى شدن روزگار غيبت تو چنين مى گويد: "وجود امام زمان، لطفى از طرف خداست. ظهور او هم لطف ديگرى است، امّا علّت اين كه او از ديده ها پنهان است به خاطر رفتارِ ما مى باشد".
آرى، غفلت ما و پيمان شكنى ما، باعث شده است كه روزگار غيبت تو، طولانى بشود! ما چه زمانى از اين خواب غفلت، بيدار خواهيم شد! كى از اين خطاى خود، توبه خواهيم نمود؟
غيبت تو، همانند خانه نشينى حضرت على(عليه السلام)است! او اميرمؤمنان و جانشين پيامبر بود، پيامبر در روز عيد غدير دست او را بلند كرد و به همه گفت: "هر كس من، مولاى اويم، اين على مولاى اوست".[16]
ولى مردم بعد از پيامبر، به غفلتى بزرگ مبتلا شدند و حجّت خدا را از ياد بردند. آنان در محلى به نام "سقيفه" جمع شدند و با ابوبكر بيعت كردند. على(عليه السلام)كه دلباخته حكومت نبود، او تسليم امر خدا بود، مردمى كه ادّعاى ايمان داشتند بايد امتحان مى شدند، آنان حجّت خدا را تنها گذاشتند و غرق دنياخواهى خود شدند.
بعد از مدّتى، عدّه اى از زنان مدينه نزد فاطمه(عليها السلام)آمدند و به او گفتند: "چرا على(عليه السلام) براى گرفتن حق خود به سقيفه نيامد. فاطمه(عليها السلام)به آنان چنين جواب داد: "امام همچون كعبه است كه مردم بايد به سويش بروند، نه آنكه او به سوى مردم برود".[17]
آرى، اين سنت خداست. همه ما بايد امتحان بشويم، تو كه شيفته حكومت دنيا نيستى، خدا از تو خواسته است صبر كنى، صبر تو همچون صبر جدّت على(عليه السلام) است، بيش از هزار سال است كه شيعيانى كه ادّعاى ايمان دارند، در امتحان خدا قرار گرفته اند. امروز هم روز ماست، ما چقدر به پيمانى كه با تو بسته ايم، وفادار مانده ايم؟
اين سنت خداست. تو به سوى ما نمى آيى، خدا چنين مقدر كرده است، اين ما هستيم كه بايد از خواب غفلت بيدار شويم، بايد به سوى تو بياييم، آن وقت است كه ظهور تو فرا مى رسد و خدا به تو فرمان مى دهد تا از پس پرده غيبت برون آيى و عدل و داد را در جهان برپا سازى.

* * *

زمانى تو مى آيى كه جامعه شيعه پيمانى را كه با تو بسته اند به ياد آورند و از اين گناه بزرگ توبه كنند، معلوم است وقتى سخن از توبه مى شود، تكليف چيست. جامعه اى كه ياد تو را زنده كرد از زشتى ها و گناهان فاصله مى گيرد. چگونه ممكن است كسى مشتاق ظهور تو باشد و از آن غفلت بزرگ توبه كرده باشد، امّا اهل تقوا نباشد؟
كسى كه ياد تو را در دل ها زنده مى كند، در واقع از مردم مى خواهد تا از گناهان فاصله بگيرند، گناه و معصيت خدا، دل تو را به درد مى آورد. وقتى محبّت تو در جامعه ريشه دواند وسوسه هاى شيطان رنگ مى بازد.
عشق تو با دل و جان آدمى كارى مى كند كه انسان از گناه فاصله بيشترى مى گيرد و ترك همه گناهان، آرزوى دل او مى شود.
وقتى جامعه اى از غفلت ياد تو پشيمان شد و براى آمدن تو، لحظه شمارى كرد به سوى پاكى ها حركت كرده است. آرى، هنگامى كه شيعيان فهميدند كه گناه، دل تو را به درد مى آورد و ظهور را به تاخير مى اندازد، از گناه و معصيت و فساد فاصله مى گيرند و اينجاست كه مقدمه ظهور تو فراهم مى شود. مقدمه ظهور تو، پاكى و تقواى جامعه است.