مدّت ها در اين فكر بودم كه براى رشد و كمال بايد چه مراحلى را طى كنم، مى خواستم بدانم سير و سلوك شامل چه مراحلى است. مدّتى تحقيق كردم به اين نتيجه رسيدم:
گام اوّل: علم و معرفت
بايد با عقل خود، راه را از چاه تشخيص دهم و به كسب معرفت بپردازم.
گام دوم: ايمان
وقتى آنچه را مى دانم به يك باور قلبى تبديل مى شود، من به ايمان رسيده ام و اين ايمان در قلب جاى دارد.
گام سوم: محبّت
مجذوب زيبايى هاى او مى شوم، او را بهتر از همه مى يابم و قلبم از عشق به او لبريز مى شود.
گام چهارم: شيدايى
قلب من شيداى خدا مى شود، به آنجا مى رسم كه غير او نمى بينم، او را سرچشمه همه خوبى ها مى بينم، هركس نعمتى دارد از اوست، هركس به من محبّتى مى كند، از طرف اوست، دست او را پيش از همه دست ها مى بينم. در مرحله محبّت، خدا را بهتر از ديگران مى بينم و كمال او را برتر از همه مى يابم و او را دوست دارم; امّا در مرحله شيدايى، ديگر جز او، كمال و زيبايى نمى بينم.
گام پنجم: بلا
وقتى دل من شيداى خدا شد، آن وقت است كه خدا دست به كار مى شود و با بلاها و سختى ها، علف هاى هرز و درخت هاى بى حاصلى را كه در وجودم ريشه دوانده است نابود مى كند.
گام ششم: بندگى
بعد از آنكه همه بت ها و هوس ها در وجود من از بين رفت، من به مقام بندگى مى رسم و بنده او مى شوم، بنده اى كه جز امر مولاى خود انجام نمى دهد و از پيش خود، خواسته و خواهشى ندارد.
گام هفتم: رسالت
وقتى من بنده خدا شدم، بايد براى كمك به ديگران اقدام كنم، من نبايد به خلوت خود پناه ببرم و از خلق خدا جدا شوم، بلكه بايد به كسانى كه مى خواهند در راه خدا باشند، كمك كنم و دست آنان را بگيرم. اين رسالت من است.

* * *

من بايد اين هفت مرحله سير و سلوك را يكى پس از ديگرى پشت سر بگذارم، البته با تضرّع و فروتنى نه با غرور و تكبّر. نبايد خيال كنم كه بدون تضرّع مى توانم به كمال برسم. شيطان هم سال هاى سال خدا را عبادت كرد; امّا وقتى خدا از او خواست به آدم سجده كند، تكبّر كرد و رانده شد.
عبادتى كه با غرور و تكبّر همراه باشد، ارزشى ندارد، آن چيزى كه خدا از من مى خرد، همان فروتنى و دل شكستگى من است. لطف خدا به دل هاى شكسته، بسيار نزديك است، اين دل ها، حرم خدا هستند.