مَا كَانَ لِنَبِيّ أَنْ يَكُونَ لَهُ أَسْرَى حَتَّى يُثْخِنَ فِي الاَْرْضِ تُرِيدُونَ عَرَضَ الدُّنْيَا وَاللَّهُ يُرِيدُ الاَْخِرَةَ وَاللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ (67 ) لَوْلَا كِتَابٌ مِنَ اللَّهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِيَما أَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ (68 )
در جنگ بدر، هنگامى كه مسلمانان با كافران نبرد مى كردند، نشانه هاى شكست كافران آشكار گرديد، در اين ميان، عدّه اى به جاى اين كه به ادامه نبرد با كافران بپردازند، به اين فكر بودند كه تا آنجا كه مى توانند اسير بگيرند تا بعداً بتوانند در مقابل آزادى آنان، "فديه" يا تاوان بگيرند، امّا اين كار خطرناكى بود، هنوز دشمن به طور كامل شكست نخورده بود، سرگرم شدن به گرفتن اسير مى توانست سرنوشت جنگ را تغيير دهد، وقتى يك نيرو، يك نفر را اسير مى كرد، بايد دست هاى او را مى بست و او را به پشت جبهه مى برد، عدّه اى بايد در پشت جبهه مواظب اسيران باشند تا فرار نكنند، اين كارها سبب مى شود از تعداد نيروى جنگى مسلمانان كم شود، احتمال داشت كه باقى مانده سپاه دشمن وقتى اين وضعيّت را ببينند، تجديد قوا كرده و به مسلمانان حمله كنند.
اكنون تو اين آيه را بر پيامبر نازل مى كنى: اى پيامبر ! وقتى ياران تو، ضربه هاى كارى به دشمن زدند و از شكست آنان مطمئن شدند، مى توانند كافران را اسير كنند، امّا تا زمانى كه كافران در ميدان جنگ حضور دارند و احتمال حمله غافلگير كننده آنان مى رود، مسلمانان نبايد فكر و ذهن خود را مشغول گرفتن اسيران بيشتر كنند، آنان بايد فقط به ميدان جنگ توجّه كنند تا مبادا كافران حمله كنند و آنان را غافلگير كنند !

* * *

عدّه اى از مسلمانان اين خطا را انجام دادند، آنان در حسّاس ترين لحظات جنگ، به اسير كردن كافران اقدام كردند و ميدان را خالى كردند، آنان به فكر پول و مال دنيا افتاده بودند، مى خواستند اسيران بيشترى بگيرند تا بعداً در مقابل آزاد كردن آن اسيران، پول بيشترى به دست آورند.
در آن جنگ، كافران نتوانستند از اين فرصت استفاده كنند، امّا اين كار غفلت بزرگى بود، تو اين غفلت آن گروه را بخشيدى، زيرا آنان اين دستور تو را نمى دانستند، تو تا زمانى كه قانون خود را بيان نكردى، كسى را به خاطر سرپيچى از آن عذاب نمى كنى.
جنگ بدر، اوّلين تجربه آنان بود، تو هم قبلاً اين قانون را بيان نكرده بودى، تو اين غفلت آنان را بخشيدى، امّا به آنان هشدار دادى تا به وظيفه خود آشنا باشند.

* * *