وَمَا كَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِيمَ لاَِبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَة وَعَدَهَا إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلَّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ لاََوَّاهٌ حَلِيمٌ (114 )
سؤال اين بود كه چرا ابراهيم(عليه السلام)براى آذر دعا كرد و طلب آمرزش نمود با اين كه آذر، كافر بود؟
اين آيه پاسخ به آن سؤال است. ابراهيم(عليه السلام)به آذر گفت تا زمانى كه زنده اى، من براى تو طلب بخشش مى كنم، براى تو دعا مى كنم كه دست از بُت پرستى بردارى و خداى يگانه را بپرستى.
آذر به سخن ابراهيم(عليه السلام)گوش نكرد و سرانجام مرگ او فرا رسيد، پس از آن بود كه ابراهيم(عليه السلام)ديگر براى او دعا نكرد، زيرا يقين كرد كه او اهل جهنّم شده است، وقتى كسى بُت پرست بميرد، ديگر راهى براى توبه او باقى نمى ماند و او در آتش جهنّم گرفتار عذاب مى شود.
پس اگر من بُت پرستى را ببينم، مى توانم براى او دعا كنم، خواه از اقوام باشد يا غريبه، من دعا مى كنم تو او را ببخشى، اگر او ايمان آورد و مسلمان شد، تو او را مى بخشى و به بركت دعاى من، رحمت و مغفرت بيشترى را به او مى دهى. امّا اگر كسى با كفر و بُت پرستى از دنيا رفت، ديگر حقّ ندارم براى او دعا بكنم، او ديگر اهل جهنّم است، دعاى من بيهوده است و او ديگر قابليّت آمرزش را ندارد.

* * *

در آخر اين آيه، براى ابراهيم(عليه السلام)دو ويژگى را نام مى برى:
اوّل. بردبارى و حلم: او هنگامى كه با مشكلات روبرو مى شد، صبر مى كرد و بردبارى خود را حفظ مى نمود.
دوم. خشوع و خضوع: او همواره در پيشگاه تو، فروتنى و خشوع خود را به نمايش مى گذاشت و بسيار دعا مى كرد.
اين سخن امام باقر(عليه السلام)است: "حضرت ابراهيم(عليه السلام)هرگاه در بيابان ها جاى خلوتى را پيدا مى كرد به نماز مى ايستاد، سر به سجده مى نهاد و فروتنى خود را نسبت به خدا نشان مى داد و خدا اين كار او را خيلى دوست مى داشت".[73]
من بايد از ابراهيم(عليه السلام)الگو بگيرم، اگر گذرم به بيابان افتاد، همانند ابراهيم(عليه السلام)، در دل بيابان به نماز بايستم، صورت خود را به خاك بگذارم. آن لحظه اى كه بنده اى صورت به خاك مى نهد و تو را صدا مى زند، به تو نزديك مى شود و تو رحمت خود را بر او نازل مى كنى.

* * *