وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُجَادِلُ فِي اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْم وَيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطَان مَرِيد (3 ) كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ إِلَى عَذَابِ السَّعِيرِ (4 ) يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي رَيْب مِنَ الْبَعْثِ فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَاب ثُمَّ مِنْ نُطْفَة ثُمَّ مِنْ عَلَقَة ثُمَّ مِنْ مُضْغَة مُخَلَّقَة وَغَيْرِ مُخَلَّقَة لِنُبَيِّنَ لَكُمْ وَنُقِرُّ فِي الاَْرْحَامِ مَا نَشَاءُ إِلَى أَجَل مُسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ وَمِنْكُمْ مَنْ يُتَوَفَّى وَمِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْم شَيْئًا وَتَرَى الاَْرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْج بَهِيج (5 ) ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَأَنَّهُ يُحْيِي الْمَوْتَى وَأَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْء قَدِيرٌ (6 ) وَأَنَّ السَّاعَةَ آَتِيَةٌ لَا رَيْبَ فِيهَا وَأَنَّ اللَّهَ يَبْعَثُ مَنْ فِي الْقُبُورِ (7 )
سخن از قيامت است، محمّد(صلى الله عليه وآله) مردم را از عذاب آن روز ترساند، امّا مردم به پنج گروه تقسيم شدند و تو از آيه 3 تا آيه 16 اين سوره، از آن ها ياد مى كنى:
1 - كافرانى كه از شيطان پيروى مى كنند.
2 - كافرانى كه ديگران را به كفر دعوت مى كنند.
3 -كسانى كه ايمان آورده اند، امّا در شك و ترديد مى باشند.
4 - مؤمنانى كه ايمان واقعى آورده اند و هرگز در ايمانشان شك نمى كنند.
5 - منافقانى كه در آرزوى شكست اسلام هستند.
در اين آيات، درباره هر كدام از اين پنج گروه سخن مى گويى:

* * *

اكنون از گروه اوّل ياد مى كنى، آنان بدون آن كه دليلى داشته باشند، روز قيامت را تكذيب مى كنند، آنان مى گويند: "وقتى مرگ به سراغ ما آمد و بدن ما در قبر پوسيد، ديگر هرگز زنده نمى شويم، وقتى استخوان هاى ما پوسيد چگونه ممكن است بار ديگر زنده شويم".
اين انسان ها از هر شيطان طغيانگرى پيروى مى كنند، آنان با پيروى از شيطان، خود را از سعادت محروم مى كنند، اين قانون است: هر كس، ولايت شيطان راپذيرفت، شيطان او را گمراه مى كند و او را به آتش سوزان جهنّم رهنمون مى شود.

* * *

آنان از شيطان پيروى مى كنند و قيامت را باور ندارند، به راستى چرا آنان به خلقت خود و جهان نمى نگرند؟
همه انسان ها از نسل آدم(عليه السلام) هستند، تو آدم(عليه السلام) را از خاك آفريدى، نسل او را از نطفه آفريدى. آن نطفه در رحم مادر، تبديل به خون شد و سپس به پاره گوشتى تبديل شد.
انسان ابتدا پاره گوشتى بيش نيست و آفرينش او كامل نيست، تو به آن شكل مى دهى، دست و پا و صورت و... براى او خلق مى كنى.
پس از آن، تو روح انسانى را در آن دميدى، اين ها نشانه قدرت توست. جنين هايى را كه تو بخواهى زندگى اين دنيا را تجربه كنند، نزديك نه ماه در رحم مادر نگه مى دارى و جنين هايى را نيز سقط مى كنى.
وقتى زمان تولّد فرا رسيد، انسان به صورت نوزادى ناتوان به دنيا مى آيد، تو او را رشد مى دهى و به او روزى مى دهى تا به سنّ بلوغ مى رسد. تو راه خوب و بد را به او نشان مى دهى، او يا مؤمن مى شود يا كافر.
گروهى از انسان ها قبل از آن كه به سنّ پيرى برسند، از دنيا مى روند، گروهى هم آن قدر عمر مى كنند تا بسيار ضعيف و ناتوان مى شوند.
به راستى اين ضعف و ناتوانى و پژمردگى انسان نشانه چيست؟
اين دنيا ديگر جاى زندگى او نيست و بايد از اينجا منتقل شود و به دنياى ديگرى برود.

* * *

آنان كه مى گويند: "وقتى استخوان هاى ما پوسيد چگونه ممكن است بار ديگر زنده شويم"، به داستان خلقت انسان فكر كنند، تو آدم(عليه السلام) را از خاك آفريدى، وقتى تو بتوانى از خاك، آدم(عليه السلام) را خلق كنى، پس مى توانى از استخوان پوسيده، انسان را دوباره بيافرينى !
وقتى تو قدرت دارى انسان را از نطفه و سپس از قطره كوچك خونى بيافرينى، پس مى توانى استخوان هاى پوسيده را بار ديگر زنده كنى !
چرا آنان به طبيعت نگاه نمى كنند؟ هر سال فصل زمستان زمين مرده است و گياهى سبز نيست، فصل بهار كه فرا مى رسد، باران رحمت نازل مى شود و زمين به حيات و شكوفايى مى رسد و انواع گياهان زيبا و سرور آفرين مى رويند.
كسى كه قدرت دارد از خاك مرده، اين همه گياهان را سبز كند، مى تواند از همين خاك، مردگان را زنده كند !
چرا آنان چشم خويش را بر عجايب اين دنيا بسته اند؟
در زمستان، درختان چوبى خشكيده به نظر مى آيند، چه كسى از اين چوب، ميوه هاى خوشمزه و زيبا بيرون مى آورد؟ چه كسى دانه گندم را سبز مى كند و كشتزارى را چنان پديدار مى سازد؟ دانه گندم در دل خاك است، وقتى بهار فرا مى رسد، جوانه مى زند و از دل خاك سر برمى آورد و رشد مى كند. اين ها همه نمونه هايى از قدرت توست.
آرى، وعده تو حقّ است، تو مردگان را در روز قيامت زنده مى كنى و تو بر هر كارى كه بخواهى، توانايى، روز قيامت سرانجام فرا مى رسد، هيچ شكّ و ترديدى در آن نيست، تو مردگان را از قبرها برمى انگيزى و آنان براى حسابرسى به پيشگاه تو مى آيند تا نتيجه اعمال خود را ببينند، تو مؤمنان را در بهشت مهمان مى كنى و كافران را به آتش جهنّم گرفتار مى سازى. اين وعده توست، تو هميشه به وعده خود عمل مى كنى.

* * *