وَلَقَدْ آَتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِيرًا (35 ) فَقُلْنَا اذْهَبَا إِلَى الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآَيَاتِنَا فَدَمَّرْنَاهُمْ تَدْمِيرًا (36 ) وَقَوْمَ نُوح لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَجَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آَيَةً وَأَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِينَ عَذَابًا أَلِيمًا (37 ) وَعَادًا وَثَمُودَ وَأَصْحَابَ الرَّسِّ وَقُرُونًا بَيْنَ ذَلِكَ كَثِيرًا (38 ) وَكُلًّا ضَرَبْنَا لَهُ الاَْمْثَالَ وَكُلًّا تَبَّرْنَا تَتْبِيرًا (39 ) وَلَقَدْ أَتَوْا عَلَى الْقَرْيَةِ الَّتِي أُمْطِرَتْ مَطَرَ السَّوْءِ أَفَلَمْ يَكُونُوا يَرَوْنَهَا بَلْ كَانُوا لَا يَرْجُونَ نُشُورًا (40 )
محمّد(صلى الله عليه وآله) در راه هدايت مردم با سختى هاى زيادى روبرو شد، او آن ها را به يكتاپرستى مى خواند و به او سنگ مى زدند، او را دروغگو و جادوگر و ديوانه مى خواندند، آنان پيروان محمّد(صلى الله عليه وآله) را شكنجه مى كردند، اكنون براى دلدارى محمّد(صلى الله عليه وآله) و پيروانش، سرگذشت اقوامى كه با پيامبران خود مخالفت كردند را بيان مى كنى.
تو تورات را به موسى(عليه السلام) نازل كردى و برادرش هارون(عليه السلام) را ياور او قرار دادى و به آنان نشانه هاى روشنى دادى و از آنان خواستى به سوى فرعون و فرعونيان بروند.
وقتى فرعون و فرعونيان سخنان موسى و هارون(عليهما السلام) را شنيدند ايمان نياوردند و همه نشانه ها و معجزات تو را انكار كردند، تو هم سرانجام آنان را نابود كردى.
تو براى هدايت قوم نوح كه بُت ها را مى پرستيدند، نوح(عليه السلام)را فرستادى، امّا آنان پيامبر تو را دروغگو خواندند و گفتند: "هيچ پيامبرى از طرف خدا نيامده است". سرانجام تو نوح(عليه السلام)و يارانش را نجات دادى و كافران را در طوفان غرق كردى و آنان را سبب عبرت براى همگان قرار دادى، آرى، تو براى ستمكاران عذاب سختى را در جهنّم آماده كرده اى.

* * *

تو براى قوم "عاد"، قوم "ثمود" و اصحاب "رَسّ" و نسل هايى كه بين آنان بودند، پيامبرى از ميان خودشان فرستادى، امّا آنان پيامبر خود را تكذيب كردند، تو براى آنان سخن ها گفتى و حجّت را بر آنان تمام كردى، امّا وقتى اين ها سودى نبخشيد، همه را هلاك كردى.

* * *

درباره قوم عاد و قوم ثمود سخنانى شنيده ام، پس هود(عليه السلام) را براى قوم "عاد" فرستادى امّا آنان سخن او نپذيرفتند. تو هود(عليه السلام) و يارانش را نجات دادى و آن مردم را گرفتار تندبادهاى سهمگين كردى و همه آنان از بين رفتند.
قوم "ثَمود" هم پيامبرى صالح(عليه السلام) را انكار كردند و شتر او را كه معجزه اى آسمانى بود، كشتند، تو صالح(عليه السلام) و مؤمنان را نجات دادى و سپس زلزله اى ويرانگر، شهر آنان را با خاك يكسان كرد و همه نابود شدند.
امّا اصحاب "رَسّ" چه كسانى بودند؟
"رسّ" به معناى چاه مى باشد، آنان درخت پرست بودند، درخت صنوبرى را مى پرستيدند، تو پيامبرى را براى هدايت آنان فرستادى، امّا آنان چاه عميقى كندند و پيامبر خود را در آن چاه انداختند و سر چاه را بستند تا آن پيامبر شهيد شد. اينجا بود كه تو از زمين آتشى برافروختى و صاعقه اى از آسمان فرستادى و آنان را نابود كردى.[148]

* * *

از قوم لوط سخن مى گويى، تو لوط(عليه السلام) را براى هدايت آنان فرستادى امّا با او دشمنى كردند، وقتى كه موعظه هاى لوط(عليه السلام)هيچ سودى نبخشيد، لوط(عليه السلام) و دخترانش را نجات دادى و بارانى از سنگ هاى آسمانى را بر سر آن مردم ريختى و همه را نابود كردى.
ويرانه هاى شهر قوم لوط بر سر راه مكّه به شام (سوريه) بود، وقتى مردم مكّه به شام مى رفتند، معمولاً اين خرابه ها را مى ديدند، اكنون چنين سؤال مى كنى: "آيا آنان اين خرابه ها را نديدند؟".
جواب اين سؤال روشن است، آنان اين ويرانه ها را ديدند، ولى چون به روز قيامت ايمان نداشتند، از آن عبرت نگرفتند و بر گمراهى خود باقى ماندند.

* * *

از فرعونيان، قوم نوح، قوم عاد، قوم ثمود، اصحاب رَسّ و قوم لوط سخن گفتى، تو به كسانى كه راه كفر را برگزيده بودند و محمّد(صلى الله عليه وآله) را اذيّت و آزار مى كردند، اين هشدار را مى دهى: "هر چقدر قدرت و توانايى و ثروت داشته باشيد، نمى توانيد در مقابل عذاب من كارى كنيد، من به شما مهلت مى دهم، امّا وقتى مهلت شما به پايان رسيد، عذاب خود را بر شما مى فرستم و پيامبران خود و مؤمنان را نجات مى دهم".

* * *