مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِنْهَا وَهُمْ مِنْ فَزَع يَوْمَئِذ آَمِنُونَ (89 ) وَمَنْ جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (90 )
روز قيامت روزى است كه تو به اعمال خوب بندگانت، پاداش مى دهى، كسانى كه با خود "نيكى" آورده باشند، تو به آنان پاداشى بهتر مى دهى و آنان از ترس و وحشت روز قيامت در امان مى مانند و بهشت جاودان منزلگاه آنان خواهد بود.
امّا كسانى كه با خود "بدى" آورده باشند، فرشتگان آنان را با صورت به آتش جهنّم مى افكنند و به آنان چنين مى گويند: "اين آتش جهنّم، جزاى كارهاى خود شماست، شما فقط نتيجه كارهاى خود را مى بينيد".

* * *

كسانى كه با خود نيكى آورده باشند به بهشت مى روند.
تو در اينجا از نيكى ها و كارهاى خوب سخن نمى گويى، بلكه تو از يك نيكى سخن مى گويى !
كدام نيكى است كه اگر من با خود همراه داشته باشم، در روز قيامت در امن و امان هستم؟ من مى خواهم بدانم آن "نيكى" چيست كه دليل ورود به بهشت است.
كسانى كه با خود بدى آورده باشند در آتش جهنّم مى سوزند. تو از بدى ها و كارهاى زشت سخن نمى گويى، بلكه تو از يك بدى سخن مى گويى. آن بدى چيست كه دليل ورود به جهنّم است؟

* * *

اين آيه معناى ديگرى هم دارد كه از آن به "بطنِ قرآن" ياد مى كنيم. "بطنِ قرآن" معنايى است كه از نظرها پنهان است: روزى يكى از ياران على(عليه السلام) نزد او رفت. على(عليه السلام) به او چنين فرمود:
ــ آيا مى خواهى تو را از تفسير آيات 89 و 90 سوره نمل آگاه كنم؟
ــ آرى. جانِ من به فداى شما !
ــ بدان كه منظور خدا از "نيكى" ولايت و محبّت ما مى باشد و منظور خدا از "بدى"، دشمنى با ماست.[59]

* * *

تو درباره ولايت اهل بيت(عليهم السلام) سفارش بسيارى نموده اى، مى دانم اگر كسى در اين دنيا عمر طولانى كند و ساليان سال، عبادت خدا را به جا آورد و نماز بخواند و روزه بگيرد و به اندازه كوه بزرگى، صدقه بدهد و هزار حجّ هم به جا آورد و سپس در كنار خانه خدا مظلومانه به قتل برسد، با اين همه، اگر ولايت اهل بيت(عليهم السلام) را انكار كند، وارد بهشت نخواهد شد.[60]
اين سخن پيامبر است: "هر كس بميرد و امام زمان خود را نشناسد، به مرگ جاهليّت مرده است".[61]
در اينجا از ولايت اهل بيت(عليهم السلام) سخن گفتى، اگر من در روز قيامت، ولايت را همراه داشته باشم، از عذاب در امن و امان خواهم بود.
آرى، نماز و روزه، از بهترين كارهاى نيك است، امّا ممكن است يك نفر سال هاى سال نماز بخواند و روزه بگيرد ولى به جهنّم برود. نماز و روزه، رمز ورود به بهشت نيست.
من بايد در راه و مسير تو باشم، اگر من ولايت اهل بيت(عليهم السلام)را قبول داشته باشم، نشانه اين است كه در راه صحيح هستم، راه تو و راه پيامبرانت !
آرى، راه ولايت، امتداد راه پيامبران است.

* * *

در حياط خانه ما، بوته گل ياسى بود، فصل بهار كه مى رسيد عطر ياس همه خانه و خانه هاى اطراف را پر مى كرد، هر كس از آنجا عبور مى كرد، مدهوش اين بوى خوش مى شد.
امّا من در بهار دچار حسّاسيت مى شدم، عطسه هاى شديد و سردرد !
اوّل نمى دانستم علّت چيست، نزد دكتر رفتم او وقتى از من سؤالات زيادى كرد فهميد كه من به گل ياس حسّاسيت دارم. سرانجام مجبور شدم آن بوته را ببُرّم.
يك سال گذشت، بار ديگر گل ياس سبز شد و قد كشيد، دوباره گل هاى خوشبو كه همه جا را معطّر مى كرد. من بار ديگر گل ياس را بريدم. چاره اى نداشتم. چند سال اين ماجرا تكرار شد، من همه شاخه هاى آن درخت را مى بريدم، امّا فايده اى نداشت.
يك روز، يكى از دوستانم كه كشاورز بود، مهمان من بود، او به من گفت:
ــ اگر هزار بار هم اين گل را ببُرى، باز هم رشد خواهد كرد، چون ريشه آن سالم است، تو بايد ريشه آن را خشك كنى !
ــ چطور؟
ــ مقدارى آهك بگير و در آب مخلوط كن و پاى گل ياس بريز.
من اين كار را كردم، اتّفاقاً چند روز بعد، چند مهمان براى من آمد، آنان به گل ياس علاقه زيادى داشتند، آنان اين بوته گل را ديدند و چقدر از آن تعريف كردند: به به چه گل هاى خوشبويى !
من به آنان گفتم: اين گل به زودى خشك مى شود، باور نكردند، آنان نمى دانستند كه ريشه گل تباه شده است و به زودى اين گل براى هميشه از بين خواهد رفت.

* * *

ولايت، همانند ريشه گل ياس است، ممكن است من همه شاخه هاى آن را نابود كنم، امّا چون ريشه آن سالم است، بار ديگر رشد مى كند، شاخه و گل مى دهد.
امان از وقتى كه ريشه خراب باشد و تباه شده باشد، كسى كه ولايت ندارد، ريشه ندارد، نمازها و روزه هاى او، همانند شاخ و برگ درختى است كه ريشه اش تباه شده است، به زودى نابود مى شود و از بين مى رود.

* * *

يك بار ديگر اين آيه را مى خوانم: "كسانى كه با خود نيكى آورده باشند، از ترس و وحشت روز قيامت در امان خواهند بود". فهميدم اگر كسى ولايت داشته باشد، بهشت جايگاه او خواهد بود.
آيا همين كه كسى ولايت اهل بيت(عليهم السلام) داشته باشد، كفايت مى كند؟ اگر كسى گناهان زيادى انجام بدهد، آيا همين قدر كه ولايت اهل بيت(عليهم السلام) را داشته است به بهشت مى رود؟
در جواب بايد دو نكته را بنويسم:
* نكته اوّل
اين آيه مى گويد: كسى كه ولايت دارد، در روز قيامت در امن و امان است، امّا در برزخ چه اتّفاقى مى افتد؟
كسى كه ولايت دارد و گناهكار است، در برزخ، عذاب مى شود، اين سخن امام صادق(عليه السلام) است: "شفاعت ما براى روز قيامت است، امّا در برزخ از شفاعت خبرى نيست".[62]
اگر من گناهكار باشم، بعد از مرگ بايد مجازات شوم تا آلودگى هاى روح من پاك شود. معلوم نيست چه مدّت من در برزخ، عذاب شوم.
آرى، اين قانون خداست: كسى كه ولايت را قبول داشته است، در روز قيامت در امن و امان است !
* نكته دوم
اگر كسى بر انجام گناهان اصرار بورزد، ممكن است ديگر روح ايمان را از دست بدهد و نتواند در لحظه جان دادن، ولايت اهل بيت(عليهم السلام) را با خود به همراه ببرد.
آرى، بعضى از گناهان آن قدر روح انسان را آلوده مى كنند كه ديگر انسان راه كفر را برمى گزيند و بى ايمان از دنيا مى رود.
مهم اين است كه چه كسى مى تواند اين ايمان و اين ولايت را با خود به آن دنيا ببرد، براى همين ما بايد مواظب باشيم و فريب شيطان را نخوريم، بايد همواره از گناهان دورى كنيم، اگر گاهى خطايى از ما سر زد، فوراً توبه كنيم و به جبران آن بپردازيم تا مبادا از كسانى باشيم كه با اصرار بر گناه، روح ايمان را از دست دادند و با كفر از اين دنيا رفتند.

* * *