إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالاَْرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لاََيَات لاُِولِي الاَْلْبَابِ (190 ) الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالاَْرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (191 )رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَار (192 ) رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلاِْيمَانِ أَنْ آَمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآَمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الاَْبْرَارِ (193 )رَبَّنَا وَآَتِنَا مَا وَعَدْتَنَا عَلَى رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ (194 )
به پايان اين سوره نزديك شده ام، اكنون از من مى خواهى تا با قدرت و عظمت تو بيشتر آشنا شوم، تو دوست دارى تا من درس يكتاپرستى را از نظام طبيعت بياموزم، از من مى خواهى تا به جهان هستى نگاه كنم.
برايم از كسانى كه دوستشان دارى، سخن مى گويى، آنان چه كسانى هستند؟ آنان اهل فكر و انديشه اند، در آسمان ها و زمين، همچنين در گردش شب و روز نشانه هايى از قدرت تو را مى يابند.
آنان در همه حال تو را ياد مى كنند و در آفرينش آسمان ها و زمين مى انديشند، آنان اين گونه با تو سخن مى گويند و مناجات مى كنند:
بارخدايا ! تو جهان هستى را بيهوده، خلق نكردى، آفرينش اين جهان از روى حكمت بوده است تا دليلى براى قدرت و عظمت تو باشد.
بارخدايا ! تو از هر عيب و نقصى به دور هستى، از تو مى خواهيم تا ما را از آتش جهنّم در امان بدارى.
بارخدايا ! تو هر كس را به سزاى اعمالش به آتش جهنّم بيفكنى، او را خوار و رسوا نموده اى و كسانى كه معصيت تو را نمودند و به خود ظلم كردند، هيچ يار و ياورى ندارند.
ما شنيديم كه قرآن و پيامبر، ما را به ايمان فرا مى خواند كه: "به خداى خود ايمان آوريد" و ما ايمان آورديم، اكنون كه به تو و قرآن و پيامبر ايمان آورده ايم، از تو مى خواهيم كه گناهان ما را ببخشى، از بدى هاى ما چشم بپوشى و ما را در شمار نيكوكاران بميرانى.
بارخدايا ! پيامبران تو به ما وعده ثواب و پاداش داده اند، اين وعده هاى آنان از طرف تو بود، اكنون از تو مى خواهيم تا در روز قيامت، ما را به آن وعده ها برسانى و در آن روز، ما را خوار نگردانى، بى گمان تو در وعده خود، تخلّف نمى كنى.

* * *

مومنان وقتى به آسمان و زمين نگاه مى كنند، قدرت تو را مى يابند، مناسب مى بينم اين شش مطلب را بنويسم:
* مطلب اوّل
از گردش زمين به دور خود شب و روز به وجود مى آيد، از گردش زمين به دور خورشيد، چهار فصل (بهار، تابستان، پاييز و زمستان) ايجاد مى شود.
زمين در هر ثانيه 30 كيلومتر در مدار خود، دور خورشيد را طى مى كند. مدار گردش زمين به دور خورشيد 940 ميليون كيلومتر است.
زمين اين مسافت را در 365 روز و شش ساعت طى مى كند. يك سال، در واقع از گردش كامل زمين به دور خورشيد پديد مى آيد.
مطالعاتى به تازگى روى سنگ هاى منطقه اى در كانادا انجام شد، دانشمندان به اين نتيجه رسيدند كه عمر آن سنگ ها نزديك 4 ميليارد سال است. (از زمان خلقت آدم(عليه السلام)تا امروز تقريباً 7 هزار و پانصد سال مى گذرد).
* مطلب دوم
ماه در هر ساعت 3659 كيلومتر در مدار خود به دور زمين مى چرخد، مدار ماه دو و نيم ميليون كيلومتر مى باشد.
وقتى من به آسمان نگاه مى كنم ماه و خورشيد را در يك اندازه مى بينم، امّا مى توان 65 ميليون ماه را در خورشيد جاى داد.[94]
* مطلب سوم
خورشيد، مركز منظومه شمسى است. خورشيد با تمامى منظومه شمسى، در كهكشان راه شيرى قرار دارد. خورشيد در هر ثانيه 225 كيلومتر در ثانيه به دور مركز كهكشان راه شيرى مى چرخد.
200 ميليون سال طول مى كشد تا خورشيد بتواند مدار خود را دور بزند، خورشيد تاكنون تقريباً 25 بار اين مسير را طى كرده است.
عمر خورشيد حدود 5 ميليارد سال تخمين زده شده است. خورشيد در هر ثانيه، چهار ميليون تُن از وزن خود را به انرژى تبديل مى كند. با اين وجود خورشيد مى تواند بيش از 5 ميليارد سال ديگر نورافشانى كند.
* مطلب چهارم
خورشيد و منظومه شمسى در كهكشان راه شيرى قرار دارند، به تازگى ستاره شناسان اعلام كردند كه در كهكشان راه شيرى بيش از 100 ميليارد ستاره وجود دارد.
كهكشان راه شيرى با همه اين ستارگان در حال حركت در مدار خود است و هر ثانيه 300 كيلومتر در مدار خود طى مى كند.
قديمى ترين ستاره كهكشان راه شيرى بيش از 6 هزار ميليارد سال عمر دارد.
* مطلب پنجم
در يك تصويرى كه با تلسكوپ فضايى "هابل" گرفته شده است، تقريباً ده هزار كهكشان ديده مى شود، علم بشر هنوز توانايى كشف آمار دقيق كهكشان ها را ندارد، هزاران هزار كهكشان در جهان وجود دارد.
* مطلب ششم
دورترين كهكشانى كه تا الآن كشف شده است، كهكشان "تار عنكبوت" نام دارد، اين كهكشان ده ميليارد سال نورى از زمين فاصله دارد و با سرعت هزار كيلومتر در ثانيه در حال حركت مى باشد.
نور مى تواند در يك ثانيه هفت بار زمين را (از روى خط استوا) دور بزند، اين نور وقتى از ستارگان اين كهكشان جدا مى شود، ده ميليارد سال طول مى كشد تا به زمين برسد.
وقتى من با تلسكوپ هاى قوى به اين كهكشان نگاه مى كنم، چه مى بينم؟
من به ده ميليارد سال قبل نگاه مى كنم ! نور ستارگانى كه من مى بينم ده ميليارد سال قبل، از ستارگان آن كهكشان جدا شده است و اكنون به زمين رسيده است !
امشب آن ستارگان در چه وضعى هستند؟ آيا كم نور شده اند؟ آيا پرنور شده اند؟
هيچ كس جز تو نمى داند. من بايد ده ميليارد سال صبر كنم تا نورِ امشب آن ستارگان به من برسد. شايد امشب آن ستارگان نابود شده اند، امّا من بعد از ده ميليارد سال مى توانم اين را بفهمم !

* * *

در اين آيه از من مى خواهى تا اهل انديشه و تفكّر باشم، تو مى خواهى من با ارزشِ فكر آشنا شوم، من به سخنان پيامبر و امامان مراجعه مى كنم و چنين مى خوانم:
1 - يك ساعت تفكّر بهتر از يك شب عبادت است.[95]
2 - يك ساعت تفكّر بهتر از يك سال عبادت است.[96]
2 - يك ساعت تفكّر بهتر از هفتاد سال عبادت است.[97]
گاه من در خلوت خود به اين فكر مى كنم كه مثلاً فردا چه برنامه اى براى خود داشته باشم، اين يك انديشه مثبت است و باعث مى شود من از فرداى خود، كمال استفاده را ببرم، گاهى انديشه مى كنم كه برنامه يك سال آينده من چگونه باشد و به چه اهداف مادى و معنوى در طول يك سال برسم.
گاهى من به عظمت آسمان ها و زمين مى انديشم، به فكر مى روم كه از كجا آمده ام و به كجا مى روم و آينده من در قيامت چگونه است و حكمت آمدن من به اين دنيا براى چيست؟ از كجا آمده ام، چرا آمده ام؟ به كجا مى روم؟
اين انديشه و تفكّر از هفتاد سال عبادت بالاتر است، زيرا تحوّلى بزرگ ايجاد مى كند و باعث مى شود تا در زندگى مسيرى را برگزينم كه مرا به كمال مى رساند.
تو دوست دارى آن گونه كه من براى نماز خواندن و عبادت كردن وقت مى گذارم، ساعتى هم با خود خلوت كنم و در نعمت هايى كه به ما داده اى، فكر كنم و به اين وسيله، دريايى از رحمت و توفيق تو را به سوى خود جذب نمايم.

* * *