قُلْ إِنَّ الاَْوَّلِينَ وَالاَْخِرِينَ (49 ) لََمجْمُوعُونَ إِلَى مِيقَاتِ يَوْم مَعْلُوم (50 ) ثُمَّ إِنَّكُمْ أَيُّهَا الضَّالُّونَ الْمُكَذِّبُونَ (51 )لاََكِلُونَ مِنْ شَجَر مِنْ زَقُّوم (52 ) فَمَالِئُونَ مِنْهَا الْبُطُونَ (53 ) فَشَارِبُونَ عَلَيْهِ مِنَ الْحَمِيمِ (54 )فَشَارِبُونَ شُرْبَ الْهِيمِ (55 ) هَذَا نُزُلُهُمْ يَوْمَ الدِّينِ (56 )
سخن از گروه بدبختان نيز به پايان رسيد، اكنون مى خواهى از كافرانى كه به محمّد(صلى الله عليه وآله)ايمان نياوردند، سخن بگويى، آن كافران در روز قيامت در گروه بدبختان خواهند بود.
تو محمّد(صلى الله عليه وآله) را براى هدايت مردم مكّه فرستادى و محمّد(صلى الله عليه وآله)براى آنان قرآن مى خواند و از عذاب روز قيامت آنان را مى ترساند، امّا آنان چنين سخنانى مى گفتند و قيامت را انكار مى كردند.
اكنون از محمّد(صلى الله عليه وآله) مى خواهى تا به آنان چنين بگويد:
شما سؤال مى كنيد كه آيا بار ديگر زنده خواهيد شد، بدانيد كه همه انسان ها زنده مى شوند، از اوّلين نسل انسان تا آخرين نسل. همه براى حسابرسى به پيشگاه خدا مى آييد، همه در روز مشخّصى زنده مى شويد.
شما اى كافرانى كه حقّ را شناختيد و آن را دروغ پنداشتيد، بدانيد كه شما به سرنوشت گروه بدبختان دچار خواهيد شد و از درخت زقّوم مى خوريد و شكم خود را از آن پر مى كنيد، سپس تشنه مى شويد و آب جوشان مى نوشيد، شما چنان آن آب جوش را مى نوشيد كه شتران تشنه آب مى نوشند. اين است اسباب پذيرايى شما در روز قيامت !

* * *

در اينجا دو نكته را مى نويسم:
* نكته اوّل
زقّوم، گياهى است كه در كفِ جهنّم مى رويد، ميوه اين گياه، همچون سرهاى شياطين، ترسناك است، هر كس به آن ميوه نگاه مى كند، مى هراسد. اين ميوه بدبو و بسيار تلخ است.
كافران در جهنّم غذاى ديگرى ندارند، آنان ميوه زقّوم را مى خورند و شكم هاى خود را از آن پر مى كنند، بعد از آن است كه آنان تشنه مى شوند و فرياد تشنگى سر مى دهند و آب مى طلبند.
اينجاست كه فرشتگان آنان را به سوى چشمه اى مى برند كه در بيرون جهنّم است و به آن "چشمه حميم" مى گويند. آب اين چشمه هم جوشان است و هم متعفّن و آلوده.
* نكته دوم
شترى كه بسيار تشنه است وقتى آبى مى بيند به سوى آن مى رود و شروع به خوردن آب مى كند و تا سيراب نشده است، سر خود را بلند نمى كند، او مدّتى پشت سر هم آب مى خورد، اين حالت او نشان مى دهد كه او خيلى تشنه است.
كافران از تشنگى مى سوزند، وقتى به چشمه حميم مى رسند، بى صبرانه از آن آب مى نوشند و دهان و درون آنان مى سوزد.

* * *