وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ (193 )الشَّهْرُ الْحَرَامُ بِالشَّهْرِ الْحَرَامِ وَالْحُرُمَاتُ قِصَاصٌ فَمَنِ اعْتَدَى عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَى عَلَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ (194 )
در اينجا از مسلمانان مى خواهى با بُت پرستان بجنگند تا آنجا كه ريشه شرك و بُت پرستى از روى زمين برچيده شود و يكتاپرستى در همه جا فراگير شود، اگر بُت پرستان از راه باطل خود دست برداشتند، ديگر نبايد مزاحم آنان شد.
آرى، راه بازگشت بر هيچ كس بسته نيست، حتّى دشمن سر سخت نيز اگر تغيير مسير بدهد، او را عفو مى كنى و مى بخشى.
تو چهار ماه را به عنوان "ماه حرام" اعلام مى كنى. اين چهار ماه، ماه هاى حرام هستند: "رجب، ذى القعده، ذى الحجّه، محرّم".
از همه مى خواهى تا به اين چهار ماه احترام بگذارند، تو جنگ در اين ماه ها را حرام كردى و براى همين اين چهار ماه، ماه هاى حرام نام گرفتند.
مسلمانان حقّ ندارند در اين چهار ماه جنگى را آغاز كنند، اگر دشمن در اين چهار ماه حمله كرد، آنان مى توانند از خود دفاع كنند و با دشمن بجنگند، زيرا حرمت خون مسلمان از حرمت ماه هاى حرام بيشتر است. احترام اين ماه ها در برابر كسانى لازم است كه اين ماه ها را محترم بشمارند، اگر دشمن در اين ماه حرام به مسلمانان حمله كرد، مسلمانان هم مى توانند از خود دفاع كنند و با آن ها بجنگند.

* * *

اگر لشكر مسلمانان و سپاه كافران روبروى هم قرار گيرند، يكى از دو حالت وجود دارد:
الف. دفاع
وقتى كافران به مسلمانان حمله كنند و مسلمانان از خود دفاع مى كنند (در اين صورت مسلمانان وظيفه دارند تا با آنان به مقابله بپردازند و از خود و ناموس و آيين خود دفاع كنند و دست دشمن متجاوز را كوتاه كنند).
ب. جنگ
وقتى كه كافران جنگ را آغاز نكرده اند، بلكه اين مسلمانان هستند كه جنگ را آغاز مى كنند.
مسلمانان با شرايط خاصّى مى توانند براى ريشه كن كردن كفر و بُت پرستى با كافران و بُت پرستان بجنگند. اين جنگ براى خدا و در راه اوست و بر خلاف جنگ هاى ديگر، اصول اخلاقى در آن رعايت مى شود، زيرا پيامبر و يا امام معصوم رهبرى آن را به عهده دارد.
جنگ با كافران فقط در صورتى جايز است كه پيامبر و يا امام معصوم فرماندهى آن را به عهده داشته باشد، چون پيامبر يا امام معصوم از هر خطايى به دور است، براى همين هرگز اين جنگ براى به دست آوردن غنيمت يا كشورگشايى نيست، بلكه هدف آن نجات انسان ها از بُت و بُت پرستى است.
در حديثى كه از امام صادق(عليه السلام)به ما رسيده به اين نكته تأكيد شده است كه جنگ با كافران اگر به فرمان امام معصوم نباشد، حرام است و گناه بزرگى محسوب مى شود.[107]
اگر به تاريخ اسلام مراجعه كنيم، مى بينيم كه على(عليه السلام)در زمان پيامبر در جنگ هاى مختلفى شركت نمود و با شجاعت هاى خود باعث پيشرفت اسلام و نابودى شرك و بُت پرستى شد. امّا بعد از وفات پيامبر، مسلمانان، ابوبكر و عمر و عثمان را به عنوان خليفه، انتخاب نمودند، مى بينيم كه در زمان اين سه خليفه، مسلمانان، گروه گروه به كشورهاى ديگر حمله كردند و به اسم جنگ با كافران، آن كشورها را تصرّف كردند و به غنيمت هاى زيادى رسيدند.
اكنون سؤال مهمّى براى همه مطرح است: على(عليه السلام)كه در زمان پيامبر در صف اوّل همه جنگ ها بود، چرا حتّى براى يك بار در اين جنگ ها شركت نكرد؟
هيچ كدام از امامان معصوم(عليهم السلام) در جنگ هاى اين چنينى شركت نكردند، زيرا مى دانستند كه اين جنگ ها براى خدا و در راه خدا نيست. آنان پيروان خود را از شركت در اين جنگ ها منع مى كردند و اين نكته بسيار مهمّى است كه بايد به آن توجّه كنيم.
هر كسى اجازه ندارد به اسم گسترش اسلام و مبارزه با بُت پرستى، اسلحه در دست بگيرد و به جنگ كافران برود، اگر كافران با ما كارى نداشتند و به ما حمله نكردند، نبايد جنگ را با آنان آغاز كنيم، آرى، اگر پيامبر يا امام معصوم، فرمان جنگ با كافران را دادند، بايد مسلمانان اطاعت كنند.

* * *