يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَيْء مِنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَنْ يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ (94 ) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَقْتُلُوا الصَّيْدَ وَأَنْتُمْ حُرُمٌ وَمَنْ قَتَلَهُ مِنْكُمْ مُتَعَمِّدًا فَجَزَاءٌ مِثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْل مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ أَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسَاكِينَ أَوْ عَدْلُ ذَلِكَ صِيَامًا لِيَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَمَنْ عَادَ فَيَنْتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَاللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقَام (95 ) أُحِلَّ لَكُمْ صَيْدُ الْبَحْرِ وَطَعَامُهُ مَتَاعًا لَكُمْ وَلِلسَّيَّارَةِ وَحُرِّمَ عَلَيْكُمْ صَيْدُ الْبَرِّ مَادُمْتُمْ حُرُمًا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ (96 )
از حرام بودن شراب و قمار سخن گفتى، مناسب مى بينى حرام ديگرى را هم بيان كنى، كسى كه مى خواهد به زيارت خانه خدا برود، بايد لباس احرام به تن كند و مُحرِم شود.
تو براى سفر زيارت كعبه، قوانينى وضع كرده اى، مثلاً بايد قبل از رسيدن به شهر مكّه، لباس احرام به تن كنم و بايد ذكر "لبّيك" بگويم، دعوتت را اجابت كنم و به سويت بيايم. هنگامى كه من لباس سفيد احرام به تن كرده ام، نبايد هيچ حيوانى را شكار كنم، اين قانون توست.
در يكى از سال ها، وقتى ياران پيامبر لباس احرام به تن كرده بودند و به سوى مكّه مى رفتند، حيوانات نزديك آنان آمدند، تو مى خواستى امتحان كنى كه آيا آنان به قانون تو احترام خواهند گذاشت، تو از درون همه انسان ها آگاهى دارى، امّا اين گونه به آنان فرصت دادى تا خودشان را بهتر بشناسند.[69]
اين قانون تو بود و هر كس از قانون تو تجاوز كند، به عذاب گرفتار خواهد شد.
اگر كسى عمداً حيوانى را شكار كرد، تو براى او راه بازگشت قرار داده اى، از او مى خواهى يكى از سه كار زير را انجام دهد:
1 - به اندازه حيوانى كه شكار شده است، چهارپايى را به نيّت قربانى كردن تهيّه كند و آن را به مكّه ببرد و در آنجا قربانى كند. (لازم است دو نفر عادل، معادل بودن قربانى با شكار را تأييد كنند)، مثلاً اگر گاو وحشى شكار كرده است، گاوى را قربانى كند، اگر آهوى بيابانى شكار كرده است، گوسفندى را قربانى كند.
2 - به اندازه قيمت حيوانى كه شكار كرده است، غذا تهيّه كند و به فقرا بدهد.
3 - اگر پولى براى قربانى كردن يا غذا دادن به فقرا ندارد، بايد روزه بگيرد، (حيوانى را كه شكار كرده است، وزن كند، به اندازه هر 750 گرم، يك روزه بگيرد، مثلاً اگر حيوانى كه شكار كرده است 20 كيلوگرم بوده است 25 روز، روزه بگيرد).[70]
آرى، كسى كه به سوى خانه تو مى آيد، بايد همه چيز از او در امن و امان باشد، براى همين شكار كردن را بر او حرام كرده اى و براى كسى كه اين گناه را انجام دهد، كفّاره قرار دادى تا كيفر كار خود را بچشد و تو بخشنده و مهربان هستى و از خطاى بندگان خود مى گذرى، امّا اگر كسى كه لباس احرام به تن دارد، براى بار دوم، حيوانى را شكار كرد، تو از او انتقام خواهى گرفت كه تو توانا و صاحب انتقام هستى.
البتّه تو صيد دريايى را بر كسى كه لباس احرام به تن كرده است، حلال نموده اى، زيرا خوردن صيد دريا براى آنان و مسافران بهره اى است. تو فقط شكار بيابان را حرام نموده اى.
اكنون اين سؤال به ذهن من مى رسد: اگر من در احرام باشم، آيا ذبح حيوانات اهلى بر من حرام است؟ آيا خوردن گوشت آنان اشكال دارد؟
به اين سه نكته بايد توجّه كنم:
1 - در حال احرام، ذبح حيواناتى مانند گوسفند يا شتر كه به دست خود انسان پرورش يافته اند، اشكال ندارد، همچنين خوردن گوشت آنان هم حرام نيست، زيرا اين ها اصلاً شكار نيست.
2 - در حال احرام، صيد ماهى از دريا اشكال ندارد و خوردن گوشت ماهى، حرام نيست.
3 - در حال احرام، شكار حيوانات وحشى در بيابان حرام است، خوردن گوشت آن ها هم حرام است. اگر كس ديگرى هم حيوانى را شكار كند، من نبايد از گوشت آن استفاده كنم.

* * *