هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ طِين ثُمَّ قَضَى أَجَلًا وَأَجَلٌ مُسَمًّى عِنْدَهُ ثُمَّ أَنْتُمْ تَمْتَرُونَ (2 ) وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الاَْرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ (3 )
ما از نسل آدم(عليه السلام)هستيم، تو او را با قدرت خود، از گِل آفريدى، همچنين ما را از نطفه اى خلق نمودى كه آن نيز از غذا و خوراكى است كه از خاك پديد مى آورى.
تو ما را آفريدى و مدّت عمر ما را مشخّص نمودى و معلوم نمودى كه در اين دنيا چقدر زندگى مى كنيم، تو به زمان مرگ ما، آگاهى.
انسان هايى كه به روز قيامت ايمان ندارند، چرا فكر نمى كنند، تو با قدرت خود ما را آفريدى، پس قدرت دارى كه ما را بعد از مرگ، بار ديگر زنده كنى، امّا كافران، به زندگى بعد از مرگ، شكّ دارند، اگر آنان قدرى فكر كنند مى فهمند كه زنده كردن آن ها، از آفرينش اوّليه آن ها آسان تر است.
تو خدايى يگانه اى كه در آسمان ها و زمين تو را پرستش مى كنند و تو نهان و آشكار ما را مى دانى و به همه رفتارهاى ما آگاهى.

* * *

آيه 2 را يك بار ديگر مى خوانم. متوجّه مى شوم كه تاريخ مرگ هر انسان، دو نوع مى باشد:
1 - تاريخ غيرحتمى.
2 - تاريخ حتمى.
براى اين كه اين مطلب بيشتر آشكار شود، در اينجا مثالى را ذكر مى كنم:
افراد زيادى علاقه دارند كه به مكّه بروند و خانه خدا را زيارت كنند. دولت اعلام مى كند: "كسانى كه مى خواهند به مكّه بروند، ثبت نام كنند".
يك ميليون نفر ثبت نام مى كنند، امّا هر سال بيش از دويست هزار نفر نمى توانند به عربستان بروند.
در اينجا دولت اعلام مى كند بايد مراسم قرعه كشى انجام شود و اين تعداد با قرعه به مكّه بروند.
همه كسانى كه ثبت نام كرده اند در مدّت پنج سال به مكّه خواهند رفت، امّا تاريخ سفر آنان، غيرحتمى است، آيا امسال به مكّه مى روند، آيا چند سال ديگر؟ هيچ چيز مشخّص نيست.
وقت سفر مكّه نزديك مى شود، دولت قرعه كشى مى كند و نام دويست هزار نفر را اعلام مى كند.
اين افراد بايد هر چه زودتر آماده سفر بشوند، تاريخ سفر آنان، حتمى شده است، نام آنان اعلام شده است.
اكنون كه اين مثال را بيان كردم، مى توانم چنين بگويم: خدا انسان را آفريده است و اين انسان در اين دنيا زندگى مى كند، پايان كار هر انسانى، مرگ است، هيچ انسانى براى هميشه در اين دنيا، باقى نمى ماند، محدوده مرگ هر انسانى مشخّص است، اين خداست كه اراده مى كند هر انسانى چقدر عمر كند، آيا عمر او كوتاه باشد يا طولانى. مرگ انسان ها در مرحله اوّل، "غير حتمى" است، گاهى خدا اراده مى كند، عمر يك نفر را طولانى تر كند، تا زمانى كه تاريخ مرگ يك نفر در مرحله اوّل است، امكان تغيير وجود دارد، اگر او كارهاى نيكو انجام دهد، عمر او طولانى تر مى شود.
هر سال در يكى از شب هاى ماه رمضان، شب قدر فرا مى رسد، در شب قدر، اسم همه كسانى كه در آن سال از دنيا مى روند، مشخّص مى گردد و مرگ آنان "حتمى" مى شود و در مرحله دوم قرار مى گيرد.
خدا نام آن افراد را در شب قدر براى عزرائيل بيان مى كند. در واقع نام اين افراد براى عزرائيل خوانده مى شود. براى همين به اين نوع مرگ، مرگ "مُسمّى" مى گويند، يعنى مرگ كسى كه اسم او براى عزرائيل خوانده شده است، وقتى اسم يك نفر در شب قدر براى عزرائيل خوانده مى شود، مرگ او ديگر قطعى مى شود و ديگر تغيير نمى كند.[75]

* * *